تقویم
لینک ویژه
لینک همکاران
پشتیبانی
آرشیو
آمار وبسایت
مترجم وبسایت
دانستنی ها
زندگی نامه امام جعفر صادق (ع)
- دسته :آشنایی با بزرگان دین،
- دیدگاه :نظرات ()

كنیه: ابوعبدالله، ابواسماعیل و ابوموسى
(مشهورترین لقب آن حضرت «صادق» است. این لقب به خاطر صدق گفتار آن حضرت به ایشان داده شد.)
نام پدر:امام محمد باقر
1. امام صادق ( ع )
حضرت امام جعفر صادق علیه السلام رئیس مذهب جعفرى ( شیعه ) در روز
17ربیع الاول سال 83 هجرى چشم به جهان گشود .
پدرش امام محمد باقر ( ع ) و مادرش "ام فروه" دختر قاسم بن محمد بن
ابى بكر مىباشد.
كنیه آن حضرت : "ابو عبدالله" و لقبش "صادق" است . حضرت صادق تا سن
12 سالگى معاصر جد گرامیش حضرت سجاد بود و مسلما تربیت اولیه او تحت نظر
آن بزرگوار صورت گرفته و امام ( ع ) از خرمن دانش جدش خوشهچینى كرده
است .
پس از رحلت امام چهارم مدت 19 سال نیز در خدمت پدر بزرگوارش امام محمد
باقر ( ع ) زندگى كرد و با این ترتیب 31 سال از دوران عمر خود را در
خدمت جد و پدر بزرگوار خود كه هر یك از آنان در زمان خویش حجت خدا بودند
، و از مبدأ فیض كسب نور مىنمودند گذرانید .
بنابراین صرف نظر از جنبه الهى و افاضات رحمانى كه هر امامى آن را دار
مىباشد ، بهرهمندى از محضر پدر و جد بزرگوارش موجب شد كه آن حضرت با
استعداد ذاتى و شم علمى و ذكاوت بسیار ، به حد كمال علم و ادب رسید و
در عصر خود بزرگترین قهرمان علم و دانش گردید .
پس از درگذشت پدر بزرگوارش 34 سال نیز دوره امامت او بود كه در این
مدت "مكتب جعفرى" را پایهریزى فرمود و موجب بازسازى و زنده نگهداشتن
شریعت محمدى ( ص ) گردید .
زندگى پر بار امام جعفر صادق ( ع ) مصادف بود با خلافت پنج نفر از بنى
امیه ( هشام بن عبدالملك - ولید بن یزید - یزید بن ولید - ابراهیم بن
ولید - مروان حمار ) كه هر یك به نحوى موجب تألم و تأثر و كدورت روح
بلند امام معصوم ( ع ) را فراهم مىكردهاند ، و دو نفر از خلفاى عباسى (
سفاح و منصور ) نیز در زمان امام ( ع ) مسند خلافت را تصاحب كردند و
نشان دادند كه در بیداد و ستم بر امویان پیشى گرفتهاند ، چنانكه امام
صادق ( ع ) در 10 سال آخر عمر شریفش در ناامنى و ناراحتى بیشترى بسر
مىبرد .
2. عصر امام صادق ( ع )
عصر امام صادق ( ع ) یكى از طوفانىترین ادوار تاریخ اسلام است كه از
یك سواغتشاشها و انقلابهاى پیاپى گروههاى مختلف ، بویژه از طرف
خونخواهان امام حسین ( ع ) رخ مىداد ، كه انقلاب "ابو سلمه" در كوفه
و "ابو مسلم" در خراسان و ایران از مهمترین آنها بوده است . و همین
انقلاب سرانجام حكومت شوم بنى امیه را برانداخت و مردم را از یوغ ستم
و بیدادشان رها ساخت . لیكن سرانجام بنى عباس با تردستى و توطئه ،
بناحق از انقلاب بهره گرفته و حكومت و خلافت را تصاحب كردند . دوره
انتقال حكومت هزار ماهه بنى امیه به بنى عباس طوفانىترین و پر هرج و
مرج ترین دورانى بود كه زندگى امام صادق ( ع ) را فراگرفته بود .
و از دیگر سو عصر آن حضرت ، عصر برخورد مكتبها و ایدئولوژیها و عصر تضاد
افكار فلسفى و كلامى مختلف بود ، كه از برخورد ملتهاى اسلام با مردم
كشورهاى فتح شده و نیز روابط مراكز اسلامى با دنیاى خارج ، به وجود
آمده و در مسلمانان نیز شور و هیجانى براى فهمیدن و پژوهش پدید آورده
بود .
عصرى كه كوچكترین كم كارى یا عدم بیدارى و تحرك پاسدار راستین اسلام
، یعنى امام ( ع ) ، موجب نابودى دین و پوسیدگى تعلیمات حیاتبخش
اسلام ، هم از درون و هم از بیرون مىشد .
اینجا بود كه امام ( ع ) دشوارى فراوان در پیش و مسؤولیت عظیم بر دوش
داشت . پیشواى ششم در گیر و دار چنین بحرانى مىبایست از یك سو به فكر
نجات افكار توده مسلمان از الحاد و بىدینى و كفر و نیز مانع انحراف
اصول و معارف اسلامى از مسیر راستین باشد ، و از توجیهات غلط و وارونه
دستورات دین به وسیله خلفاى وقت جلوگیرى كند .
علاوه بر این ، با نقشهاى دقیق و ماهرانه ، شیعه را از اضمحلال و
نابودى برهاند ، شیعهاى كه در خفقان و شكنجه حكومت پیشین ، آخرین
رمقها را مىگذراند ، و آخرین نفرات خویش را قربانى مىداد ، و رجال و
مردان با ارزش شیعه یا مخفى بودند ، و یا در كر و فر و زرق و برق حكومت
غاصب ستمگر ذوب شده بودند ، و جرأت ابراز شخصیت نداشتند ، حكومت جدید هم
در كشتار و بىعدالتى دست كمى از آنها نداشت و وضع به حدى خفقانآور و
ناگوار و خطرناك بود كه همگى یاران امام ( ع ) را در معرض خطر مرگ قرار
مىداد ، چنانكه زبدههایشان جزو لیست سیاه مرگ بودند .
"جابر جعفى" یكى از یاران ویژه امام است كه از طرف آن حضرت براى
انجام دادن امرى به سوى كوفه مىرفت . در بین راه قاصد تیز پاى امام
به او رسید و گفت : امام ( ع ) مىگوید : خودت را به دیوانگى بزن ،
همین دستور او را از مرگ نجات داد و حاكم كوفه كه فرمان محرمانه ترور
را از طرف خلیفه داشت از قتلش به خاطر دیوانگى منصرف شد .
جابر جعفى كه از اصحاب سر امام باقر ( ع ) نیز مىباشد مىگوید : امام
باقر ( ع ) هفتاد هزار بیت حدیث به من آموخت كه به كسى نگفتم و
نخواهم گفت ...
او روزى به حضرت عرض كرد مطالبى از اسرار به من گفتهاى كه سینهام
تاب تحمل آن را ندارد و محرمى ندارم تا به او بگویم و نزدیك است
دیوانه شوم .
امام فرمود : به كوه و صحرا برو و چاهى بكن و سر در دهانه چاه بگذار و
در خلوت چاه بگو : حدثنى محمد بن على بكذا وكذا ... ، ( یعنى امام باقر
( ع ) به من فلان مطلب را گفت ، یا روایت كرد ) .
آرى ، شیعه مىرفت كه نابود شود ، یعنى اسلام راستین به رنگ خلفا
درآید ، و به صورت اسلام بنى امیهاى یا بنى عباسى خودنمایى كند .
در چنین شرایط دشوارى ، امام دامن همت به كمر زد و به احیا و بازسازى
معارف اسلامى پرداخت و مكتب علمى عظیمى به وجود آورد كه محصول و
بازده آن ، چهار هزار شاگرد متخصص ( همانند هشام ، محمد بن مسلم و ... )
در رشتههاى گوناگون علوم بودند ، و اینان در سراسر كشور پهناور اسلامى
آن روز پخش شدند .
هر یك از اینان از طرفى خود ، بازگوكننده منطق امام كه همان منطق
اسلام است و پاسدار میراث دینى و علمى و نگهدارنده تشیع راستین بودند ،
و از طرف دیگر مدافع و مانع نفوذ افكار ضد اسلامى و ویرانگر در میان
مسلمانان نیز بودند .
تأسیس چنین مكتب فكرى و این سان نوسازى و احیاگرى تعلیمات اسلامى ،
سبب شد كه امام صادق ( ع ) به عنوان رئیس مذهب جعفرى ( تشیع ) مشهور
گردد .
لیكن طولى نكشید كه بنى عباس پس از تحكیم پایههاى حكومت و نفوذ خود ،
همان شیوه ستم و فشار بنى امیه را پیش گرفتند و حتى از آنان هم گوى
سبقت را ربودند. .
امام صادق ( ع ) كه همواره مبارزى نستوه و خستگىناپذیر و انقلابیى
بنیادى در میدان فكر و عمل بوده ، كارى كه امام حسین ( ع ) به صورت
قیام خونین انجام داد ، وى قیام خود را در لباس تدریس و تأسیس مكتب و
انسان سازى انجام داد و جهادى راستین كرد .
3. جنبش علمى
اختلافات سیاسى بین امویان و عباسیان و تقسیم شدن اسلام به فرقههاى
مختلفو ظهور عقاید مادى و نفوذ فلسفه یونان در كشورهاى اسلامى ، موجب
پیدایش یك نهضت علمى گردید . نهضتى كه پایههاى آن بر حقایق مسلم
استوار بود . چنین نهضتى لازم بود ، تا هم حقایق دینى را از میان
خرافات و موهومات و احادیث جعلى بیرون كشد و هم در برابر زندیقها و
مادیها با نیروى منطق و قدرت استدلال مقاومت كند و آراى سست آنها را
محكوم سازد . گفتگوهاى علمى و مناظرات آن حضرت با افراد دهرى و مادى
مانند "ابن ابى العوجاء" و "ابو شاكر دیصانى" و حتى "ابن مقفع" معروف
است .
به وجود آمدن چنین نهضت علمى در محیط آشفته و تاریك آن عصر ، كار هر
كسى نبود ، فقط كسى شایسته این مقام بزرگ بود كه مأموریت الهى داشته
باشد و از جانب خداوند پشتیبانى شود ، تا بتواند به نیروى الهام و پاكى
نفس و تقوا وجود خود را به مبدأ غیب ارتباط دهد ، حقایق علمى را از دریاى
بیكران علم الهى به دست آورد ، و در دسترس استفاده گوهرشناسان حقیقت
قرار دهد .
تنها وجود گرامى حضرت صادق ( ع ) مىتوانست چنین مقامى داشته باشد ،
تنها امام صادق ( ع ) بود كه با كنارهگیرى از سیاست و جنجالهاى سیاسى
از آغاز امامت در نشر معارف اسلام و گسترش قوانین و احادیث راستین دین
مبین و تبلیغ احكام و تعلیم و تربیت مسلمانان كمر همت بر میان بست .
زمان امام صادق ( ع ) در حقیقت عصر طلایى دانش و ترویج احكام و تربیت
شاگردانى بود كه هر یك مشعل نورانى علم را به گوشه و كنار بردند و در
"خودشناسى" و "خداشناسى" مانند استاد بزرگ و امام بزرگوار خود در هدایت
مردم كوشیدند .
در همین دوران درخشان - در برابر فلسفه یونان - كلام و حكمت اسلامى رشد
كرد و فلاسفه و حكماى بزرگى در اسلام پرورش یافتند . همزمان با نهضت
علمى و پیشرفت دانش بوسیله حضرت صادق ( ع ) در مدینه ، منصور خلیفه
عباسى كه از راه كینه و حسد ، به فكر ایجاد مكتب دیگرى افتاد كه هم
بتواند در برابر مكتب جعفرى استقلال علمى داشته باشد و هم مردم را
سرگرم نماید و از خوشهچینى از محضر امام ( ع ) بازدارد .
بدین جهت منصور مدرسهاى در محله "كرخ" بغداد تأسیس نمود . منصور در این
مدرسه از وجود ابو حنیفه در مسائل فقهى استفاده نمود و كتب علمى و
فلسفى را هم دستور داد از هند و یونان آوردند و ترجمه نمودند ، و نیز مالك
را - كه رئیس فرقه مالكى است - بر مسند فقه نشاند ، ولى این مكتبها
نتوانستند وظیفه ارشاد خود را چنانكه باید انجام دهند .
امام صادق ( ع ) مسائل فقهى و علمى و كلامى را كه پراكنده بود ، به
صورت منظم درآورد ، و در هر رشته از علوم و فنون شاگردان زیادى تربیت
فرمود كه باعث گسترش معارف اسلامى در جهان گردید . دانشگسترى امام (
ع ) در رشتههاى مختلف فقه ، فلسفه و كلام ، علوم طبیعى و ... آغاز شد
. فقه جعفرى همان فقه محمدى یا دستورهاى دینى است كه از سوى خدا به
پیغمبر بزرگوارش از طریق قرآن و وحى رسیده است .
بر خلاف سایر فرقهها كه بر مبناى عقیده و رأى و نظر خود مطالبى را كم
یا
زیاد مىكردند ، فقه جعفرى توضیح و بیان همان اصول و فروعى بود كه در
مكتب اسلام از آغاز مطرح بوده است . ابو حنیفه رئیس فرقه حنفى درباره
امام صادق ( ع ) گفت : من فقیهتر از جعفرالصادق كسى را ندیدهام و
نمىشناسم . فتواى بزرگترین فقیه جهان تسنن شیخ محمد شلتوت رئیس
دانشگاه الازهر مصر كه با كمال صراحت عمل به فقه جعفرى را مانند مذاهب
دیگر اهل سنت جایز دانست - در روزگار ما - خود اعترافى است بر استوارى
فقه جعفرى و حتى برترى آن بر مذاهب دیگر . و اینها نتیجه كار و عمل آن
روز امام صادق ( ع ) است .
در رشته فلسفه و حكمت حضرت صادق ( ع ) همیشه با اصحاب و حتى كسانى
كه از دین و اعتقاد به خدا دور بودند مناظراتى داشته است . نمونهاى از
بیانات امام ( ع ) كه در اثبات وجود خداوند حكیم است ، به یكى از
شاگردان واصحاب خود به نام "مفضل بن عمر" فرمود كه در كتابى به نام
"توحید مفضل" هم اكنون در دست است . مناظرات امام صادق ( ع ) با
طبیب هندى كه موضوع كتاب "اهلیلجه" است نیز نكات حكمتآموز بسیارى
دارد كه گوشهاى از دریاى بیكران علم امام صادق ( ع ) است . براى
شناسایى استاد معمولا دو راه داریم ، یكى شناختن آثار و كلمات او ، دوم
شناختن شاگردان و تربیتشدگان مكتبش .
كلمات و آثار و احادیث زیادى از حضرت صادق ( ع ) نقل شده است كه ما
حتى قطرهاى از دریا را نمىتوانیم به دست دهیم مگر "نمى از یمى" . اما
شاگردان آن حضرت هم بیش از چهار هزار بودهاند ، یكى از آنها "جابر بن
حیان" است . جابر از مردم خراسان بود . پدرش در طوس به داروفروشى
مشغول بود كه به وسیله طرفداران بنى امیه به قتل رسید . جابر بن
حیان پس از قتل پدرش به مدینه آمد . ابتدا در نزد امام محمد باقر ( ع )
و سپس در نزد امام صادق ( ع ) شاگردى كرد . جابر یكى از افراد عجیب
روزگار و از نوابغ بزرگ جهان اسلام است .
در تمام علوم و فنون مخصوصا در علم شیمى تألیفات زیادى دارد ، و در
رسالههاى خود همه جا نقل مىكند كه ( جعفر بن محمد ) به من چنین گفت
یا تعلیم داد یا حدیث كرد . از اكتشافات او اسید ازتیك ( تیزآب ) و تیزاب
سلطانى و الكل است .
وى چند فلز و شبه فلز را در زمان خود كشف كرد . در دوران "رنسانس اروپا"
در حدود 30. رساله از جابر به زبان آلمانى چاپ و ترجمه شده كه در
كتابخانههاى برلین و پاریس ضبط است .
حضرت صادق ( ع ) بر اثر توطئههاى منصور عباسى در سال 148 هجرى مسموم و
در قبرستان بقیع در مدینه مدفون شد . عمر شریفش در این هنگام 65 سال
بود . از جهت اینكه عمر بیشترى نصیب ایشان شده است به "شیخ الائمه"
موسوم است .
حضرت امام صادق ( ع ) هفت پسر و سه دختر داشت .
پس از حضرت صادق ( ع ) مقام امامت بنا به امر خدا به امام موسى
كاظم ( ع ) منتقل گردید .
دیگر از فرزندان آن حضرت اسمعیل است كه بزرگترین فرزند امام بوده و
پیش از وفات حضرت صادق ( ع ) از دنیا رفته است . طایفه اسماعیلیه به
امامت وى قائلند .
4. خلق و خوى حضرت صادق ( ع )
حضرت صادق ( ع ) مانند پدران بزرگوار خود در كلیه صفات نیكو و سجایاى
اخلاقى سرآمد روزگار بود . حضرت صادق ( ع ) داراى قلبى روشن به نور
الهى و در احسان و انفاق به نیازمندان مانند اجداد خود بود . داراى حكمت
و علم وسیع و نفوذ كلام و قدرت بیان بود .
با كمال تواضع و در عین حال با نهایت مناعت طبع كارهاى خود را شخصا
انجام مىداد ، و در برابر آفتاب سوزان حجاز بیل به دست گرفته ، در
مزرعه خود كشاورزى مىكرد و مىفرمود : اگر در این حال پروردگار خود را
ملاقات كنم خوشوقت خواهم بود ، زیرا به كد یمین و عرق جبین آذوقه و
معیشت خود و خانوادهام را تأمین مىنمایم .
ابن خلكان مىنویسد : امام صادق ( ع ) یكى از ائمه دوازدهگانه مذهب
امامیه و از سادات اهل بیت رسالت است . از این جهت به وى صادق
مىگفتند كه هر چه مىگفت راست و درست بود و فضیلت او مشهورتر از آن
است كه گفته شود . مالك مىگوید : با حضرت صادق ( ع ) سفرى به حج
رفتم ، چون شترش به محل احرام رسید ، امام صادق ( ع ) حالش تغییر كرد
، نزدیك بود از مركب بیفتد و هر چه مىخواست لبیك بگوید ، صدا در گلویش
گیر مىكرد . به او گفتم : اى پسر پیغمبر ، ناچار باید بگویى لبیك ، در
جوابم فرمود : چگونه جسارت كنم و بگویم لبیك ، مىترسم خداوند در جوابم
بگوید : لا لبیك ولا سعدیك .

درباره وبسایت

هیچ وقت نگو به آخر خط رسیدی... به یاد بیاور معلمت را که آخرخط [همیشه] می گفت: "نقــطه سـر خــط"
مدیر وبسایت : زهره زائری اصفهانی
متولدین ماه
اوقات شرعی
موضوعات
- اطلاعیه (2)
- مناسبت ها (25)
- آشنایی با بزرگان دین (10)
- سخن بزرگان دین (3)
- آشنایی با دانشمندان (1)
- آشنایی با شاعران (3)
- آشنایی با کشورها (1)
- قرآن (2)
- هدیه ها (11)
- فارسی (33)
- ریاضی (57)
- علوم (68)
- شعر (1)
- کتاب (9)
- متن و جملات زیبا (4)
- نمونه سؤال و پیک (67)
- محتوای هوشمند (111)
- نرم افزار آموزشی (10)
- آموزش نرم افزار (12)
- معرفی سایت (5)
- فیلم آموزشی (9)
- عکس آموزشی (11)
- انیمیشن (10)
- مطالب علمی (43)
- دانستنی ها (16)
- آزمایش (6)
- حکایت و داستان (20)
- آزمون هوش (4)
- معما و چیستان (19)
- نقاشی و رنگ آمیزی (3)
- خلاقیت و کاردستی (7)
- بازی و سرگرمی (17)
- سلامت دانش آموز (9)
- مقالات آموزشی- تربیتی (26)
- روش های یاددهی (19)
- متفرقه (5)
جدید ترین مطالب
- سال نو مبارک...!
- حلول ماه رجب و میلاد امام محمد باقر (ع)
- هفت سین نوروز
- من رشد می کنم
- میلاد حضرت فاطمه الزهرا
- فیلمی کوتاه از چرخ ریسک ها
- چرخ ریسک
- پروانه و پیله كرم ابریشم
- زندگی مورچه ها
- چرخه ی زندگی جانوران (لاک پشت، قورباغه و پروانه)
- چرخهی زندگی کرم ابریشم
- فیلم آموزشی زندگی جانوران
- کلمات هم معنی و متضاد نوروز
- روز درختکاری
- نیرو در همه جا 2
- درون آشیانه ها
- جمع اعداد سه رقمی
- راهنما و تمرین جمع و تفریق اعداد سه رقمی
- کلمات هم معنی پرچم
- رشد گیاهان و اجزای آن ها
- باغ گیاه شناسی
- شهادت گل یاس
- آزمون ریاضی دوم ابتدایی فصل پنجم (اندازه گیری)
- بازی پنتومینو
- لیست آخرین پستها
صفحات جانبی
سایت های مفید
ابر برچسب های سایت
-
روش تدریس ، فارسی سوم ابتدایی ، معما ، روانشناسی کودک ، ریاضی ، آزمون ریاضی ، ریاضی دوم ابتدایی ، تقارن ، گیاهان ، علوم دوم ابتدایی ، داستان آموزنده ، دوم ابتدایی ، علوم سوم ابتدایی ، محتوای هوشمند ، علوم تجربی ، علوم تجربی ابتدایی ، فعالیت نوشتاری ، درون آشیانه ها ، فیلم آموزشی ، داستان ، تست هوش ، بازی و ریاضی ، ریاضی ابتدایی ، اشکال هندسی ، اختلالات دیکته نویسی ، هدیه های آسمانی ، نمونه سوال ، تمرینات آموزشی ، فارسی دوم ابتدایی ، پیام رمز را پیدا کن ،